Realizując zadania wynikające z ustawy o krajowym
systemie cyberbezpieczeństwa przekazujemy Państwu informacje pozwalające na
zrozumienie zagrożeń występujących w cyberprzestrzeni oraz porady jak skuteczne
stosować sposoby zabezpieczenia się przed tymi zagrożeniami.
Cyberbezpieczeństwo to „odporność systemów
informacyjnych na działania naruszające poufność, integralność, dostępność i
autentyczność przetwarzanych danych lub związanych z nimi usług oferowanych
przez te systemy” (art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym
systemie cyberbezpieczeństwa (Dz.U. z 2020 r. poz. 1369 z późn.zm)).
Do najpopularniejszych zagrożeń w cyberprzestrzeni
należą:
- ataki z
użyciem szkodliwego oprogramowania (malware, wirusy, robaki, itp.
- kradzieże
tożsamości
- kradzieże
(wyłudzenia), fałszowanie bądź niszczenie danych,
- blokowanie
dostępu do usług,
- spam
(niechciane lub niepotrzebne wiadomości elektroniczne),
- ataki
socjotechniczne (np. phishing, czyli wyłudzanie poufnych informacji (np. danych do logowania) poprzez
podszywanie się pod instytucję lub osobę godną zaufania, np. urzędy,
banki, portale społecznościowe, znajomych);
Niektóre sposoby zabezpieczenia się przed
zagrożeniami:
- Używaj
tylko silnych, indywidualnych dla każdego systemu haseł i nie udostępniaj
ich nikomu.
- Zainstaluj
i używaj oprogramowania antywirusowe. Najlepiej stosuj ochronę w czasie
rzeczywistym.
- Aktualizuj
oprogramowanie antywirusowe oraz bazy danych wirusów (dowiedz się czy twój
program do ochrony przed wirusami posiada taką funkcję i robi to
automatycznie).
- Aktualizuj
system operacyjny i aplikacje bez zbędnej zwłoki.
- Nie
otwieraj plików nieznanego pochodzenia.
- Nie
korzystaj ze stron internetowych (zwłaszcza ze stron banków, poczty
elektronicznej czy portali społecznościowych), które nie mają ważnego
certyfikatu, chyba, że masz stuprocentową pewność z innego źródła, że
strona taka jest bezpieczna.
- Nie
używaj niesprawdzonych programów zabezpieczających czy też do publikowania
własnych plików w Internecie (mogą one np. podłączać niechciane linijki
kodu do źródła strony).
- Regularnie
skanuj komputer i sprawdzaj procesy sieciowe – jeśli się na tym nie znasz
poproś o sprawdzenie kogoś, kto się zna. Czasami złośliwe oprogramowanie
nawiązujące własne połączenia z Internetem, wysyłające twoje hasła i inne
prywatne dane do sieci może się zainstalować na komputerze mimo dobrej
ochrony – należy je wykryć i zlikwidować.
- Sprawdzaj
pliki pobrane z Internetu za pomocą programu antywirusowego.
- Unikaj
odwiedzania stron, które oferują wyjątkowe atrakcje (darmowe filmiki,
muzykę, łatwy zarobek, cudowną dietę) – często na takich stronach znajdują
się ukryte wirusy, trojany i inne zagrożenia.
- Nie
zostawiaj danych osobowych w niesprawdzonych serwisach i na stronach,
jeżeli nie masz absolutnej pewności, że nie są one widoczne dla osób
trzecich.
- Nie
wysyłaj w e-mailach żadnych poufnych danych (np. danych osobowych,
logowania, karty kredytowej) w formie otwartego tekstu – powinny być
zabezpieczone hasłem i zaszyfrowane – hasło przekazuj w sposób bezpieczny,
tj. innym kanałem niż dane.
- Pamiętaj
o uruchomieniu firewalla.
- Wykonuj
kopie zapasowe ważnych danych.
- Pamiętaj,
że żaden bank czy Urząd nie wysyła e-maili do swoich klientów z prośbą o
podanie hasła lub loginu w celu ich weryfikacji.
- Zwracaj
uwagę na komunikaty pojawiające się na ekranie i nigdy nie ignoruj
ostrzeżeń dotyczących bezpieczeństwa.
Więcej wskazówek na temat zabezpieczenia danych można
znaleźć pod linkami:
https://www.nask.pl/pl/dzialalnosc/cyberbezpieczenstwo/3284,Cyberbezpieczenstwo.html
https://it-szkola.edu.pl/news,art,514
Jeżeli chcesz anonimowo i łatwo zgłosić
nielegalne i szkodliwe treści, na które natknąłeś się w sieci możesz zrobić to
za pomocą https://incydent.cert.pl/#!/lang=pl
PRZYKŁADY ZAGROŻEŃ